Son dönemlerde maalesef çok üzücü olarak hayatının baharında birçok insanın intihar düşüncesine kapılma riski altında olduğunu müşahede ediyoruz. Çok dile getirilmemesi gereken bir konu ama çok ciddiye alınması gereken de bir konu. Çünkü bir anlık büyük bir hata ve maalesef telafisi de birçok kere imkansız olmaktadır. Bu sebeple çok zorlanarak da olsa bu konunun işlenmesinin faydalı olacağını düşünmemiz sebebiyle bu yazıyı yazma ihtiyacı ortaya çıktı. Çok büyük faydalara vesile olması duasıyla buyurun yazımıza:
Şeytan tahmin edemeyeceğimiz kadar çok profesyonel çalışır. Bildiğimiz gibi şeytanın tek amacı vardır, o da insana zarar vermek, insan neslini sıkıntıya sokmak ve insana hatalar yaptırtarak onun dünya imtihanını kaybetmesini sağlamaktır. Şeytan tek başına kişinin kendisine etki edemezse, büyük günahlar için ihtimal görüp istediklerini yaptıramazsa bazen diğer şeytanlar ile ortak çalışır, çevresindeki insanlara etki eder insan eliyle insana yanlış yaptırmak için bıkmadan usanmadan çalışır, çaba gösterir. Şeytan plan yaparken üç-beş günlük plan yapmaz: Amacı insanı cehenneme düşürecek büyük hataları küçük küçük başlatarak da olsa bir şekilde yaptırmak, bunu sürekli hale getirmek, aynı zamanda hatalarını fark etmesinin önüne geçerek onun tövbe etmesini engellemektir.
Şeytan insan üzerine çalışırken en korktuğu şey onun yapacağı tövbelerdir. Tövbeler insanı manevi olarak yıkayarak temizler, ruhu güçlendirir, şeytanın etkisini zayıflatır. Çünkü Allah’ın rahmeti çok geniştir, yeter ki kul samimiyetle yanlışını fark ederek ondan vaz geçsin ve hatasını telafi etmeye çalışsın. İnsanın telafi etmeye, tövbe etmeye vaktinin kalmadığı en büyük günah intihardır. Allah’ın verdiği canı Allah’ın izni olmadan O’nun rızasının olmadığı şekilde sonlandırmak şeytanın ulaşmak istediği en büyük hayali ve onun sevinç kaynağıdır. Çünkü çoğu zaman telafisi için geri dönüş mümkün olamamaktadır.
İntihar, korkunç bir şey olup insanların kendi hayatlarına son vermesi veya son vermeye çalışmasıdır. İntihar, dünyada her yıl yaklaşık bir milyon kişinin ölümüne neden olan, çok önemsememiz gereken ciddi bir halk sağlığı sorunudur. İntiharın nedenleri ve süreçleri, kişiden kişiye değişiklik gösterir. Ancak genel olarak, intihar eden veya intihar girişiminde bulunan kişilerin bazı ortak özellikleri vardır.
İntihar düşüncesi bazı olaylar ve zorluklar sebebiyle ortaya çıkar gibi gözükse de aslında şartlardan daha çok psikolojik nedenler içerir. Bu tehlikenin psikolojik nedenleri de çok çeşitli olabilmektedir. İntihar eden veya intihar girişiminde bulunan kişilerin yaklaşık %90’ının en az bir psikolojik sıkıntı yaşadığı görülmektedir. Bu rahatsızlıkların başında depresyon, şizofreni, alkol ve madde bağımlılığı, kişilik bozukluğu, panik bozukluğu gibi durumlar gelir. Bu rahatsızlıklar, kişilerin kendilerine, hayata ve geleceğe karşı umutsuz, değersiz, suçlu, çaresiz, yalnız ve acı çeken duygular hissetmelerine neden olur. Bu duygular şeytanın vesvesesi ile intihar düşüncelerini tetikler ve kişilerin yaşam isteğini azaltır.
İntiharın sosyal ve ekonomik nedenleri de önemlidir. Çocuklukta yaşanan travmalar, aile içi şiddet, taciz, istismar, yoksulluk, işsizlik, eğitimsizlik, ayrımcılık, yalnızlık, sosyal destek eksikliği, aidiyet duygusunun kaybı gibi faktörler intihar riskini artırabilir. Bu faktörler, kişilerin stres, kaygı, öfke, utanç, suçluluk gibi olumsuz duyguları yoğun yaşamalarına ve kendilerini değersiz, yetersiz, dışlanmış, güçsüz hissetmelerine yol açar. Bu duygular intihar düşüncelerini besler ve kişilerin günlük yaşam kalitesini düşürür.
İntihar, genellikle ani bir karar değildir. Genellikle uzun bir süreç sonucunda ortaya çıkar. İntihar süreci, üç aşamadan oluşur:
– Düşünce aşaması: Bu aşamada, şeytan vesvese vermeye başlar, insanın meylini hissederse dozu artırır, kişi intihar etmeyi kendi içinden de düşünmeye başlar. Bu düşünceler, sık sık veya ara sıra olabilir. Kişi, vesveselerin de etkisiyle intiharın bir çözüm olabileceğini, sıkıntılardan kaçacağı veya hayatından kurtulmanın tek yolu olduğunu düşünebilir. Bu aşamada, kişi intihar düşüncelerini başkalarıyla paylaşmayabilir veya paylaşsa bile ciddiye alınmayabilir.
– Planlama aşaması: Bu aşamada, şeytan daha ciddi planlar kurmaya başlar, çok çeşitli vesveseler vermeye başlar, kişi intihar etmek için bir yöntem, zaman ve yer belirler. Kişi, intihar etmek için gerekli araçları temin eder veya hazırlar. Bu aşamada, kişi intihar niyetini başkalarına belli edebilir veya edemez. Kişi, intihar etmeden önce veda mektubu yazabilir, sevdiklerine hediyeler verebilir, işlerini düzene koymaya çalışabilir veya hiçbir şey yapmayabilir.
– Eylem aşaması: Bu aşamada, kişi intihar planını uygulamaya geçer. Şeytan olabildiğince vesveseleriyle insanı yalnızlaştırır, kimsenin fark etmemesi için çaba gösterir. Kişi, intihar etmek için seçtiği yöntemi kullanır. Bu aşamada, “Allah korusun” kişi intihar etmeyi başarabilir veya başaramaz. Kişi, intihar girişiminden sonra hayatta kalabilir veya hayatını kaybedebilir. Bu süreçte özellikle ölüm olmadığı zamanlarda çok ciddi bir destek çalışması yapılması gerekir. Çökmüş olan bağışıklık ve başa çıkma sistemi yeniden hızlıca inşa edilmesi gerekir.
Peki, İntiharı Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
İntihar, çoğunlukla önlenebilir bir ölüm nedenidir. İntiharın gerçekleşmesinin önlenmesi için hem bireysel hem de toplumsal düzeyde çeşitli önlemler alınmalıdır. İntiharı önlemek için şunlar yapılabilir:
– Maneviyatın güçlendirilmesi: İntihar en büyük günahlardandır. Bu bilinçte olan insan asla böyle bir şeyi aklının ucundan bile geçirmemeye çalışır. Yüce Allah’ın emanet verdiği hayatı ona ihanet ederek sonlandırmak ahirette hesabı verilemeyecek şeylerdendir. Bu sebeplerle insan ne kadar büyük sıkıntı içerisine girerse girsin bilmesi gerekir ki her şeyden büyük Yüce Yaratıcı Allah vardır. Allah’a sığındığı takdirde Yüce Allah kulunun yardımcısı olacak ve ona çareler gösterecektir. Yeter ki kul kendisini çaresiz hissetmesin, güzel bir söz vardır: çaresizseniz çare sizsiniz. Bu süreçte şeytana çok dikkat edilmeli, vesveselerin insanın düşünce ve duygularını yönlendirmesine fırsat verilmemelidir.
– Psikolojik rahatsızlıkların erken tanı ve tedavisi: Psikolojik rahatsızlıklar, intiharın en önemli nedenlerinden biridir. Bu nedenle, psikolojik rahatsızlıkların erken tanı ve tedavisi, intiharın önlenmesinde çok etkilidir. Psikolojik rahatsızlığı olan kişiler, profesyonel yardım almalı ve uygun tedaviyi görmelidir. Psikolojik rahatsızlığı olan kişilerin yakınları, onlara destek olmalı ve tedaviye uyumlarını sağlamalıdır. Bu süreçte manevi danışmanlık ve rehberlik çalışmaları hassasiyetle yürütülmeli, Camilere ve Kuran Kurslarına yönlendirmeler yapılmalıdır.
– Sosyal ve ekonomik sorunların çözümü: Sosyal ve ekonomik sorunlar, aniden ortaya çıktığında veya uzun sürdüğünde kişilerde düşünce, duygu, durum bozukluğu ortaya çıkabilir, bu durum intiharın önemli nedenlerindendir. Bu nedenle, sosyal ve ekonomik sorunların çözümü için bir yol haritasının belirlenmesi intiharın önlenmesinde önemlidir. Sosyal ve ekonomik sorunları olan kişiler, bu sorunları çözmek için ne yapacağını, nasıl yapacağını bilemeyebilir, bu sebeple bu kişiler çevreleri tarafından ilgili kaynaklara ve desteklere ulaştırılmalıdır. Sosyal ve ekonomik sorunları olan kişilerin çevresindeki yakınları, onlara yardımcı olmalı ve sorumluluğu tek başına almayarak, çevresiyle, yakınlarıyla, birbirleriyle dayanışma göstermelidir.
– İntihar riski olan kişilerin tespiti ve müdahalesi: İntihar riski olan kişiler, intihar sürecinin herhangi bir aşamasında olabilirler. Bu nedenle, intihar riski olan kişilerin tespiti ve müdahalesi, intiharın önlenmesinde hayati bir rol oynar. İntihar riski olan kişiler, kendilerine, başkalarına veya hayata karşı olumsuz duygu ve düşünceler ifade edebilirler. İntihar riski olan kişiler, intihar planlarını veya niyetlerini açıklayabilirler. İntihar riski olan kişileri fark eden kişiler, onlara karşı duyarlı, ilgili ve saygılı olmalıdır. İntihar riski olan kişileri yargılamamalı, suçlamamalı veya eleştirmemelidir. İntihar riski olan kişilerle konuşmalı, onları dinlemeli ve anlamaya çalışmalıdır. İntihar riski olan kişilere yardım alabilecekleri yerleri ve kişileri önermeli ve onu uzun bir süre takip ederek yönlendirmelidir. İntihar riski olan kişileri olabildiğince yalnız bırakmamalı, onlara sık sık destek olmalı, maneviyatlarını güçlendirecek faaliyetlere yönlendirmeli ve davranışlarını takip etmelidir.
İntihar, hayattan kopmak, bilinç olarak zayıflamak, yaşamın değerli olduğunu unutmak veya görememek anlamına gelir. Oysa yaşam, her şeye rağmen değerlidir. Yaşam, umut, sevgi, mutluluk, başarı, güzellik gibi pek çok güzel şeyi içerir. Yaşam, aynı zamanda zorluk, acı, üzüntü, hayal kırıklığı, başarısızlık, çirkinlik gibi pek çok zorluğu da içinde barındırır. Her şey insan içindir, insanın gelişimi ve olgunlaşması içindir. Daha doğrusu yaşam imtihanın parçasıdır, varlık zamanı şükür, yokluk zamanı sabır, her iki halde de yapacaklarımızı ve yapmayacaklarımızı Yüce Allah’ın rızasına uygun gerçekleştirme çabası içerisinde olmalıyız.
Rabbimden tüm hayatımızı onun rızasına uygun olarak yaşamayı, şeytanın vesveselerinin farkında olabilmeyi, güzel insanlar ile birlikte güzel şeyler yaparak yaşamımızı geçirmeyi nasip eylemesi niyazıyla kalınız sağlıcakla…
