Gelişimde manevi ilkeler, bireyin kendini tanıma, geliştirme ve mutlu olma yolunda dini ve ahlaki değerlere uygun bir yaşam tarzı benimsemesine yardımcı olan ilke ve kavramlardır. Manevi gelişim, bireyin hem kendisiyle hem de çevresiyle barışık, huzurlu ve anlamlı bir hayat sürmesini amaçlar. Hedeflediğimiz manevi gelişimde önemli olan, bireyin kendi inanç ve değerlerine uygun, kendine has bir özgünlük kazanmasıdır. Manevi gelişim, sadece dini bir boyutu olan bir süreç değildir. Aynı zamanda psikolojik, sosyal ve kültürel etmenleri de içerir. Manevi gelişimde bazı temel kavramlara baktığımızda:
- Allah’a teslimiyet: Bireyin hayatını Allah’ın rızasına göre yaşaması, O’na güvenmesi ve O’ndan yardım istemesidir. Bu kavram, bireye sabır, tevekkül, şükür ve rahmet gibi duygular kazandırır.
- Nefis muhasebesi: Bireyin kendini tanıması, davranışlarını ve niyetlerini sorgulaması, hatalarını fark etmesi ve düzeltmesidir. Bu kavram, bireye özeleştiri, dürüstlük, sorumluluk ve tövbe gibi erdemler kazandırır.
- Zikir: Bireyin Allah’ı anması, O’nu zihinde ve kalpte canlı tutmasıdır. Bu kavram, bireye huzur, sevgi, şefkat ve saygı gibi duygular kazandırır.
- Dua: Bireyin Allah ile iletişim kurması, O’ndan istekte bulunması veya O’na şükretmesidir. Bu kavram, bireye umut, güç, bağlılık ve minnettarlık gibi duygular kazandırır.
- İbadet: Bireyin Allah’a karşı görevlerini yerine getirmesi, O’na saygı ve sevgi göstermesidir. Bu kavram, bireye disiplin, sadakat, takva ve ihlas gibi erdemler kazandırır.
- Hayır işleme: Bireyin kendisi için istediğini başkaları için de istemesi, insanlara ve diğer canlılara iyilik yapmasıdır. Bu kavram, bireye adalet, merhamet, cömertlik ve fedakârlık gibi erdemler kazandırır.